نقش سرمایه انسانی در صادرات زیربخش‌های صنعتی محصولات شیمیایی و فلزات اساسی ایران

صنعتی و تأثیر آنها بر رشد اقتصادی کشور، شناخت عوامل مؤثر بر صادرات این محصولات به منظور توسعه آنها ضروری به نظر می‌رسد. هدف این مطالعه، بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر صادرات زیربخش‌های صنعتی محصولات شیمیایی و فلزات اساسی ایران با استفاده از داده‌های تابلویی طی دوره 86-1379 است. یافته‌های تجربی تحقیق نشان می‌دهد که طی دوره مورد بررسی، سرمایه انسانی در کنار ارزش افزوده صنعتی تأثیر مثبت و معنی‌داری بر صادرات زیربخش‌های صنعتی محصولات شیمیایی و فلزات اساسی داشته است. تأثیر متغیر تقاضای داخلی نیز بر صادرات این زیربخش‌ها منفی و معنی‌دار بوده است. همچنین، عوامل قیمتی (همچون نرخ ارز و شاخص قیمت کالاهای وارداتی) در مقایسه با متغیرهای حقیقی (همچون سرمایه انسانی، ارزش افزوده صنعتی و تقاضای داخلی) در تعیین صادرات این محصولات از نقش ضعیف‌تری برخوردار بوده‌اند. بنابراین، با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده می‌توان استدلال کرد که ساختار این صنایع و صادرات آنها به گونه‌ای است که صادرات محصولات شیمیایی و فلزات اساسی تحت تأثیر یک سری متغیرهای حقیقی همچون سرمایه انسانی و ارزش افزوده قرار می‌گیرد و در مقابل زمینه لازم برای تحت تأثیر قرار دادن صادرات این محصولات از طریق متغیرهایی همچون نرخ ارز و شاخص قیمت کالاهای وارداتی هنوز فراهم نبوده و اتکا به این متغیرها توفیق چندانی در مسیر توسعه صادرات آنها نخواهد داشت.